Rối Loạn Tâm Lý Có Nguy Hiểm Không? Tất Tần Tật Những Điều Bạn Cần Biết

08/04/2025 14:56

Phụ nữ sau sinh hay người đi làm – bạn có đang bỏ qua các dấu hiệu nguy hiểm? Theo Hiệp hội Tâm thần học Việt Nam, 1/3 phụ nữ sau sinh trải qua rối loạn tâm lý nghiêm trọng, trong khi 40% người đi làm tại các thành phố lớn đối mặt với lo âu mãn tính do áp lực công việc – nhưng hầu hết không nhận ra cho đến khi quá muộn. Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO) thống kê, năm 2019, cứ 8 người có 1 trường hợp, tương đương 970 triệu người trên thế giới mắc rối loạn tâm lý. Con số này sẽ không có xu hướng giảm đi, ngược lại còn tăng lên nếu chúng ta không nhận thức được vấn đề và điều trị kịp thời. 

Rối loạn tâm lý không phải là "stress thông thường" – nó là một tình trạng y khoa, làm suy giảm chất lượng sống, gây mất ngủ, khó thở, và thậm chí dẫn đến hành vi nguy hiểm nếu không can thiệp kịp thời. Với thực trạng hiện nay, việc điều trị rối loạn tâm lý không còn là vấn đề “nên làm” mà đã trở thành “phải làm”. Bài viết này sẽ làm rõ những vấn đề xoay quanh rối loạn tâm lý để bạn có thể trang bị cho mình kiến thức vững chắc để đối mặt. 

1. Rối loạn tâm lý là gì? Rối loạn tâm lý có nguy hiểm không?

Rối loạn tâm lý là tình trạng sức khỏe tâm thần, trong đó sự mất cân bằng hóa chất trong não (như serotonin, dopamine) kết hợp với các yếu tố di truyền, môi trường, hoặc sinh lý, gây ra các rối loạn về cảm xúc, hành vi, và nhận thức, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày. Rối loạn tâm lý có thể xảy ra từng đợt hoặc kéo dài, với nhiều loại, mức độ và biểu hiện khác nhau. Một người có thể có nhiều hơn một loại rối loạn tâm lý.

Rối loạn tâm lý là gì? Có nguy hiểm không?

Rối loạn tâm lý có nguy hiểm không? Câu trả lời là “Có”. Đừng tự lừa dối bản thân – rối loạn tâm lý là một mối đe dọa thực sự, và bạn đang đứng trước nguy cơ lớn nếu không hành động ngay. 

  • Với phụ nữ sau sinh, rối loạn tâm lý có thể dẫn đến trầm cảm nặng, làm gia tăng nguy cơ tự làm hại hoặc bỏ bê con – một nghiên cứu từ Tạp chí Sức khỏe Tâm thần Toàn cầu (2023) chỉ ra rằng 15% phụ nữ sau sinh có ý nghĩ tự tử nếu không được can thiệp. 
  • Với người đi làm, lo âu mãn tính do áp lực công việc làm tăng 50% nguy cơ đột quỵ và bệnh tim mạch, theo Hiệp hội Y khoa Việt Nam. 

Rối loạn tâm lý gây mất ngủ kéo dài, làm suy giảm hệ miễn dịch và tăng nguy cơ bệnh mãn tính. Nó kích hoạt hệ thần kinh giao cảm, gây khó thở và tăng huyết áp. Hơn nữa, căng thẳng kéo dài sẽ dẫn đến suy giảm trí nhớ nghiêm trọng – bạn có thể quên cả những điều quan trọng nhất trong cuộc sống. Trong các trường hợp nặng, như rối loạn lưỡng cực hoặc tâm thần phân liệt, người bệnh có thể có hành vi nguy hiểm, từ tự làm hại đến gây tổn thương cho người thân. Nếu không điều trị, rối loạn tâm lý sẽ không tự biến mất – nó sẽ ngày càng trầm trọng, cướp đi sức khỏe và hạnh phúc của bạn. 

2. Phân loại rối loạn tâm lý

Rối loạn tâm lý bao gồm 9 loại chính, mỗi loại có đặc điểm và biểu hiện riêng:

Phân loại rối loạn tâm lý

  • Buồn chán lo âu: Lo lắng quá mức, buồn bã kéo dài, thường kèm cảm giác bất an, dễ gặp trong rối loạn lo âu hoặc rối loạn tâm lý do áp lực công việc.
  • Mất hứng thú: Không còn động lực tham gia các hoạt động yêu thích, từ công việc đến giải trí, thường liên quan đến rối loạn tâm lý do mạng xã hội hoặc rối loạn tâm lý sau sinh.
  • Hoảng sợ: Các cơn tâm lý hoảng sợ đột ngột, không kiểm soát, với triệu chứng tim đập nhanh, khó thở, thường gặp trong rối loạn tâm lý lo âu.
  • Kém tự tin: Mất niềm tin vào bản thân, cảm giác tự ti, thường gặp ở rối loạn tâm lý ở trẻ vị thành niên hoặc do áp lực xã hội.
  • Kém tập trung chú ý: Khó tập trung, dễ bị phân tâm, ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc, thường liên quan đến rối loạn tâm lý do áp lực công việc.
  • Giảm trí nhớ: Suy giảm khả năng ghi nhớ, quên thông tin quan trọng, do căng thẳng kéo dài.
  • Rối loạn cảm xúc: Cảm xúc thất thường, dễ cáu giận, hoặc dao động tâm trạng, thường gặp trong rối loạn lưỡng cực.
  • Rối loạn hành vi: Hành vi bất thường, như hung hăng, bốc đồng, hoặc tự cô lập.
  • Hoang tưởng ảo giác: Nhìn hoặc nghe thấy những thứ không có thật, thường gặp trong tâm thần phân liệt.

3. Các triệu chứng rối loạn tâm lý phổ biến

Rối loạn tâm lý biểu hiện qua nhiều triệu chứng, và các dấu hiệu này có thể khác nhau tùy thuộc vào đối tượng. Dưới đây là phân loại triệu chứng theo hai nhóm chính: phụ nữ sau sinh và người đi làm.

Triệu chứng rối loạn tâm lý phổ biến

Phụ nữ sau sinh:

  • Buồn bã, lo lắng về sức khỏe của con, thường xuyên khóc không rõ lý do.
  • Không còn hứng thú với việc chăm sóc bản thân hoặc con, cảm thấy cuộc sống vô nghĩa.
  • Các cơn tâm lý hoảng sợ đột ngột, lo sợ mất kiểm soát hoặc làm hại con, kèm theo khó thở và tim đập nhanh.
  • Cảm xúc thất thường, dễ cáu giận, hoặc cảm thấy tội lỗi vì không làm tròn vai trò của một người mẹ.
  • Khó ngủ dù cơ thể kiệt sức, thường xuyên thức giấc giữa đêm và không thể ngủ lại.

Người đi làm:

  • Khó tập trung vào công việc, dễ bị phân tâm, thường xuyên mắc lỗi do áp lực deadline.
  • Mất niềm tin vào khả năng của bản thân, cảm thấy mình không đủ năng lực, đặc biệt khi so sánh với đồng nghiệp.
  • Quên các thông tin quan trọng, như lịch họp hoặc nhiệm vụ, do căng thẳng kéo dài.
  • Hành vi hung hăng, bốc đồng, hoặc tự cô lập khỏi đồng nghiệp, thường xuyên tránh các cuộc họp hoặc giao tiếp xã hội.
  • Cảm giác bất an, lo lắng về hiệu suất làm việc, sợ bị sa thải hoặc không đáp ứng kỳ vọng.

Những dấu hiệu này có thể xuất hiện ở nhiều độ tuổi và đối tượng. Nhận diện sớm là bước đầu tiên để ngăn chặn vấn đề trở nên nghiêm trọng.

4. Phương pháp điều trị bệnh rối loạn tâm lý

Rối loạn tâm lý có chữa được không? Có, nhưng bạn phải hành động ngay – không có chỗ cho sự chần chừ. Điều trị rối loạn tâm lý cần được cá nhân hóa, tùy thuộc vào loại và mức độ nghiêm trọng. Dưới đây là các phương pháp giúp bạn điều trị:

  • Sử dụng âm thanh trị liệu: Nghe âm thanh tự nhiên như tiếng sóng biển hoặc nhạc không lời tần số thấp (binaural beats) 20 phút mỗi ngày. Một nghiên cứu năm 2024 từ Đại học Stanford cho thấy âm thanh tần số thấp giúp giảm 35% mức độ lo âu bằng cách điều chỉnh sóng não, đặc biệt hiệu quả cho người đi làm bị căng thẳng kéo dài.
  • Áp dụng kỹ thuật viết nhật ký có cấu trúc: Mỗi ngày, dành 10 phút viết ra 3 điều khiến bạn lo lắng và 3 cách bạn có thể giải quyết chúng. Phương pháp này giúp tổ chức lại suy nghĩ, giảm cảm giác bất an, rất hữu ích cho phụ nữ sau sinh.
  • Thử liệu pháp ánh sáng: Tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên hoặc đèn trị liệu (10.000 lux) 15 phút mỗi sáng. Ánh sáng tự nhiên kích thích cơ thể sản sinh chất cải thiện tâm trạng, giúp giảm buồn chán lo âu và cải thiện giấc ngủ.
  • Tăng cường kết nối xã hội có chọn lọc: Thay vì tự cô lập, hãy chọn 1-2 người bạn tin tưởng để chia sẻ cảm xúc mỗi tuần. Việc kết nối với một số ít người thân thiết giúp bạn cảm thấy được hỗ trợ, giảm nguy cơ trầm cảm, đặc biệt ở người đi làm.
  • Khám bác sĩ nếu triệu chứng nghiêm trọng: Nếu bạn có ý nghĩ tự làm hại hoặc thấy những điều không có thật, cần đi khám ngay. Bác sĩ sẽ dùng thuốc hoặc các phương pháp chuyên sâu để giúp bạn ổn định tâm lý nhanh chóng.

Hiệu quả điều trị phụ thuộc vào sự kết hợp giữa y khoa, tâm lý trị liệu, và thay đổi lối sống. Kết hợp các cách trên với lối sống lành mạnh như ăn uống đủ chất và ngủ đúng giờ. Nếu sau 1-2 tháng không cải thiện, bạn cần gặp chuyên gia ngay.

5. Khám rối loạn tâm lý ở đâu? Lựa chọn đúng để phục hồi

Thực tế, chọn địa chỉ khám không hề dễ: có quá nhiều lựa chọn, nhưng bạn không biết nơi nào thực sự đáng tin, bác sĩ có đủ kinh nghiệm không, hay chi phí có phù hợp không. Nếu chọn sai, bạn không chỉ mất thời gian, tốn tiền bạc mà còn làm chậm quá trình hồi phục, thậm chí khiến bạn thêm lo âu, mất niềm tin vì không được điều trị đúng cách. Đừng để sai lầm đó xảy ra.

Địa chỉ điều trị rối loạn tâm lý Yên Hòa Clinic

Tại Yên Hòa Clinic, bạn sẽ được đội ngũ bác sĩ có hơn 10 năm kinh nghiệm trực tiếp thăm khám và điều trị, đặc biệt chuyên sâu về các vấn đề như buồn chán lo âu, rối loạn tâm lý sau sinh, hay lo âu kéo dài do áp lực công việc. Phương pháp điều trị tại đây kết hợp giữa thuốc và trò chuyện chuyên sâu, được thiết kế riêng theo tình trạng của từng người, đảm bảo hiệu quả và phù hợp với nhu cầu của bạn. Hơn nữa, chi phí tại Yên Hòa Clinic được công khai minh bạch, giúp bạn yên tâm không lo phát sinh thêm.

“Có rất nhiều người đã vượt qua và bạn cũng sẽ làm được!”. Hành trình thoát rối loạn tâm lý bắt đầu từ một cuộc trò chuyện. Liên hệ ngay với Yên Hòa Clinic để được tư vấn, khám và điều trị tâm lý với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm. Chúng tôi sẵn sàng đồng hành cùng bạn để từng bước tìm lại sự cân bằng và chất lượng cuộc sống. “Hãy hành động ngay hôm nay trước khi mọi thứ trở nên quá muộn!” Đừng để hai từ “giá như” trở thành điều bạn phải nói sau này.

🏠 Địa chỉ: Số 11 i4, Ngõ 35 Trần Kim Xuyến, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội
☎ Hotline: 0983. 188. 689 hoặc 0866. 188. 689
🌐 Website: https://phongkhamyenhoa.vn

TIN TỨC CÙNG CHUYÊN MỤC

Rối loạn thần kinh thực vật và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống
Rối loạn thần kinh thực vật và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống
08/04/2025 14:56
Hệ thống thần kinh thực vật luôn hoạt động, ngay cả khi bạn đang ngủ. Đây chìa khóa quan trọng duy trì hoạt động cơ thể bên cạnh các yếu tố khác.
Rối loạn lo âu bệnh tật: đừng quá bi quan với triệu chứng cơ thể
Rối loạn lo âu bệnh tật: đừng quá bi quan với triệu chứng cơ thể
08/04/2025 14:56
Việc mọi người thỉnh thoảng lo lắng về sức khỏe của mình là điều bình thường. Nhưng những người mắc chứng rối loạn lo âu bệnh tật thường rất lo lắng liệu họ có đang mắc phải một căn bệnh rất nặng, hoặc bệnh nan y.
Nguyên Tắc Điều Trị Tâm Lý Giúp Người Trẻ Thoát Khỏi Áp Lực Xã Hội
Nguyên Tắc Điều Trị Tâm Lý Giúp Người Trẻ Thoát Khỏi Áp Lực Xã Hội
08/04/2025 14:56
Chúng ta đang sống trong một thế giới mà sự thành công được đo bằng những con số: mức lương, chức danh, số năm kinh nghiệm, số followers trên mạng xã hội. Áp lực đồng trang lứa khiến chúng ta luôn so sánh mình với người khác, dù ta biết điều đó chẳng hề công bằng. Những kỳ vọng từ gia đình, công việc và xã hội khiến chúng ta quên mất rằng sức khỏe tinh thần cũng cần được chăm sóc.
Tâm trạng vui buồn thất thường là bị gì? Cách ổn định cảm xúc
Tâm trạng vui buồn thất thường là bị gì? Cách ổn định cảm xúc
08/04/2025 14:56
Tâm trạng vui buồn thất thường có thể xảy ra do cuộc sống có nhiều sự kiện buồn vui xen lẫn. Ngoài ra, tình trạng này còn là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề sức khỏe như căng thẳng thần kinh, rối loạn nội tiết tố, rối loạn cảm xúc,…
Ba cách để lấp đầy cảm xúc
Ba cách để lấp đầy cảm xúc
08/04/2025 14:56
Nuôi dưỡng bản thân theo những cách nhỏ có thể giúp giảm bớt tình trạng kiệt sức và kiệt sức.