Mỗi sáng thức dậy, thay vì háo hức bắt đầu một ngày mới, nhiều người trẻ chỉ thấy nặng nề khi nghĩ đến email dồn dập, deadline chồng chất, hay tin nhắn công việc chưa trả lời. Cảm giác sợ hãi len lỏi ngay từ lúc mở mắt, như thể ngày mới đã bắt đầu bằng một cuộc đua kiệt sức.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ vì sao công việc có thể trở thành nguyên nhân dẫn đến trầm cảm, những dấu hiệu cần nhận biết sớm, và quan trọng nhất: cách để thoát khỏi vòng xoáy mệt mỏi trước khi nó bào mòn tuổi trẻ của bạn.

Vì sao công việc dễ đẩy người trẻ vào trầm cảm?

Môi trường làm việc độc hại là nguyên nhân giải thích cho chứng trầm cảm dần phổ biến hơn ở độ tuổi lao động. 

Guồng quay của sự phát triển hiện đại đòi hỏi người lao động phải nhanh chóng nắm bắt và thích nghi với sự thay đổi. Quá nhiều thứ phải hoàn thành trong ngày, “deadline” gấp gáp và thời gian nghỉ ngơi ít là điều dễ nhận thấy ở một người trẻ. Những điều này vô tình tạo ra bối cảnh hoàn hảo cho sự xuất hiện của trầm cảm cùng các rối loạn sức khỏe tâm thần nguy hiểm khác.

Áp lực công việc cao

Áp lực công việc là một trong những nguyên nhân hàng đầu đẩy người trẻ vào trầm cảm. Không ít người mỗi ngày phải đối diện với:

• Khối lượng công việc khổng lồ, deadline chồng chất, kỳ vọng cao từ cấp trên
• Thời gian làm việc không cố định, phải làm thêm giờ thường xuyên

Áp lực ấy không chỉ lấy đi thời gian nghỉ ngơi, mà còn bào mòn tinh thần. Ban đầu là mất ngủ vài đêm, sau đó là kiệt sức cả ngày dài. Tệ hơn, nhiều người vẫn chấp nhận “gồng mình” trong thời gian dài để rồi hệ quả là những bất an, lo âu, kiệt quả hoàn toàn và thể lực và trí lực.

 Áp lực công việc dễ khiến người trẻ trầm cảm - Ảnh: Sưu tầm

Môi trường làm việc tiêu cực 

Môi trường làm việc độc hại là một trong những nguyên nhân phổ biến bào mòn tâm lý người lao động. Một vài dấu hiệu cơ bản để bạn đánh giá liệu mình có đang ở trong mội môi trường làm việc độc hại hay không: 

• Cạnh tranh không lành mạnh, bầu không khí luôn trong trạng thái nặng nề 
• Thiếu tôn trọng từ cấp trên và đồng nghiệp, không có cảm giác an toàn 
• Mọi nỗ lực không được ghi nhận chính xác, rõ ràng 
• Làm việc ngoài giờ liên tục nhưng không được trả lương xứng đáng 

Người ta thường nói: “Đi làm không chỉ để kiếm tiền, mà còn để cảm thấy mình có giá trị”. Nhưng trong một môi trường thiếu ghi nhận, dù bạn nỗ lực bao nhiêu, thành quả cũng bị coi nhẹ hoặc gạt bỏ. Nguy hiểm hơn khi sự cô lập trong công sở dễ khiến người trẻ tin rằng: “Chắc mình vô dụng thật”. Và chính những suy nghĩ tự trách này là mảnh đất màu mỡ để trầm cảm bén rễ.

Xem thêm: Phân loại dấu hiệu trầm cảm theo giai đoạn phát triển

Làm thế nào để nhận ra bản thân bị trầm cảm do công việc?

Trầm cảm trong công việc không ập đến trong một đêm, mà dần xuất hiện từ những thay đổi rất nhỏ trong cảm xúc, thói quen và hành vi hằng ngày. Nguy cơ mắc trầm cảm khá cao nếu bạn thấy mình có những dấu hiệu sau: 

• Mất đi niềm vui trong công việc: bạn làm việc theo đúng nghĩa vụ, không còn chú tâm hay nghiêm túc, luôn trong trạng thái uể oải và mất năng lượng 
• Hiệu suất công việc kém: khó tập trung, hay quên, dễ làm sai những việc lặt vặt cho thấy chất lượng kết quả công việc ngày một giảm dần và bạn cũng không có hứng thú để sửa chữa
• Cơ thể luôn mệt mỏi: dù không làm việc nặng, bạn vẫn cảm thấy kiệt quệ, cạn sạch năng lượng. Giấc ngủ thì chập chờn, hoặc ngủ nhiều nhưng sáng dậy vẫn mệt rã rời.
• Tâm trạng thất thường: dễ cáu gắt, buồn bã hay lo âu vì những chuyện nhỏ nhặt, cảm xúc thường xuyên thay đổi bất chợt…
• Thu mình, tránh né đồng nghiệp: bạn không còn muốn tham gia các cuộc họp, không còn hứng thú với các hoạt động tập thể. Thay vì trò chuyện, bạn chọn im lặng. Thay vì tìm kiếm sự hỗ trợ, bạn tự khép mình lại.
• Thói quen hằng ngày trở nên tiêu cực: ăn uống vô độ, bỏ bê bản thân, không còn hứng thú với những sở thích trước kia, chỉ muốn ở lỳ trong nhà những ngày nghỉ…
• Tự hoài nghi và tiêu cực: thường xuyên cảm thấy mình vô dụng, sợ bị đánh giá, sợ không đủ giỏi

Điều nguy hiểm là, nhiều người nghĩ rằng đây chỉ là “một giai đoạn stress”. Nhưng thực tế, nếu các dấu hiệu kéo dài, đó có thể chính là trầm cảm công việc, tăng tỷ lệ mắc các rối loạn tâm thần. Và càng sớm nhận ra, bạn càng có cơ hội thoát khỏi vòng xoáy âm thầm này.

Giảm áp lực công việc bằng những thói quen, lối sống tích cực 

Khi mắc phải những dấu hiệu của trầm cảm do công việc, bạn nên gặp chuyên gia về sức khoẻ tâm thần để được chẩn đoán và tư vấn phương thức điều trị phù hợp. Trong nhiều trường hợp, người bệnh có thể phải sử dụng thuốc để quá trình điều trị diễn ra suôn sẻ. 

Dù vậy, để thực sự hồi phục, người trẻ bị trầm cảm cần cải thiện thói quen hàng ngày và lối sống sinh hoạt tích cực. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến mà bạn có thể tham khảo để cân bằng công việc - cuộc sống:

• Xem xét lại công việc: cân nhắc chuyển sang môi trường làm việc mới nếu môi trường hiện tại quá độc hại (thiếu sự công nhận, cạnh tranh cực đoan)
• Thiết lập ranh giới: học cách từ chối khi bị giao việc quá sức, hạn chế mang việc về nhà, tránh làm việc xuyên đêm
• Theo đuổi thói quen lành mạnh: ngủ đúng giờ, ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên. Các nghiên cứu cho thấy tập thể dục ít nhất 150 phút/tuần có tác dụng tương đương một liệu pháp bổ trợ chống trầm cảm.
• Thư giãn tinh thần: thiền, yoga, viết nhật ký, nghe nhạc nhẹ hoặc dành thời gian cho sở thích cá nhân.
• Chia sẻ và kết nối: nói chuyện với gia đình, bạn bè hoặc nhóm hỗ trợ để giảm cảm giác cô đơn. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng sự gắn kết xã hội là lá chắn mạnh mẽ nhất chống lại trầm cảm.
• Cho phép bản thân được nghỉ ngơi: nên có khoảng thời gian nghỉ ngơi linh hoạt trong ngày, điều này giúp não bộ và cơ thể được thư giãn, là bước cần thiết để giữ sự bền vững khi phải xử lý những công việc gấp, liên tục.

Trầm cảm trong công việc gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng, đặc biệt là thôi thúc tự sát. Do đó, người lao động cần nhanh chóng thay đổi thói quen làm việc, thói quen sống, và đến gặp chuyên gia tâm lý càng sớm càng tốt.

Xem thêm: Phân biệt stress và trầm cảm: Đừng nhầm lẫn nếu bạn đang thật sự mệt mỏi

Khám và điều trị trầm cảm ở đâu?

Phòng khám chuyên khoa Yên Hoà có đội ngũ bác sĩ tâm thần – tâm lý giàu kinh nghiệm, đã đồng hành với hàng nghìn người trẻ vượt qua trầm cảm và tìm lại sự cân bằng trong sự nghiệp lẫn cuộc sống. Một buổi trò chuyện, một lộ trình cá nhân hóa – có thể là bước ngoặt giúp bạn lấy lại chính mình. Hãy để Yên Hòa Clinic trở thành nơi bạn bắt đầu hành trình hồi phục.

Với đội ngũ các chuyên gia tâm thần hàng đầu Hà Nội, Phòng khám Chuyên khoa Yên Hòa là địa chỉ uy tín thăm khám và điều trị về sức khoẻ tâm thần. Ưu điểm của Phòng khám bao gồm:

• Quy trình thăm khám chuyên nghiệp với trang thiết bị hiện đại
• Phương pháp điều trị đa dạng
• Chi phí khám và điều trị hợp lý

Phác đồ điều trị tại Phòng khám Chuyên khoa Yên Hoa được đội ngũ bác sĩ cá nhân hoá theo từng tình trạng, giúp người bệnh sớm khôi phục sức khoẻ và đảm bảo chất lượng cuộc sống. 

Đặt lịch khám với các bác sĩ tâm thần của Phòng khám Yên Hòa tại:

• Địa chỉ: Số 11 i4, ngõ 37 Trần Kim Xuyến, khu Đô Thị Mới Yên Hoà, phường Yên Hoà, Hà Nội
• Thời gian làm việc: Thứ 2 - Chủ nhật: 8h00 - 19h30
• Hotline: 0983. 188. 689 hoặc 0866. 188. 689
• Website: https://phongkhamyenhoa.vn

Xem thêm: Danh sách bác sĩ tại Yên Hoà Clinic